UJT Nedir ? Sağlamlık Kontrolü Nasıl Yapılır ? UJT Uçlarının Tespiti

UJT ( UNIJUNCTION TRANSISTOR ) ; UJT üç ayaklı, N ve P tipli olarak üretilen, tristör ve triyak devrelerinde tetikleme için kullanılan elektronik devre elemanlarıdır. UJT lerin temel yapıları, direnç karakteristliği yükseltilmiş N tipteki silisyum malzemesi ve bu N tipi silisyum malzemesinin üzerindeki P tipi malzeme ile oluşturulur. UJT lerin yapılarında tek N ve P eklemi olmasından dolayı UNIJUNCTION ( tek eklemli ) olarakta anılırlar. Yapılarındaki bu direnç karakteristliği yükseltilmiş silisyum malzeme yani N tipi malzemenin iki ucu Beyz1 ve Beyz2 olarak adlandırılır. Bu özelliği ile UJT leri iki beyzli diyot'a benzetebiliriz. N maddesi üzerinde iki adet beyz ucu ve p malzemesi üzerindeki Emiter ucu, UJT lerin ayaklarını meydana getirir..

UJT Yapısı ve Sembolü

UJT lerin genel özellikleri ;

• Ujt'ler sıcaklık değişimlerine karşı oldukça kararlı devre elemanlarıdır.
• -50 derece ve +125 derece gibi sıcaklıklarda karakteristiklerinde çok az miktarlarda değişimler söz konusudur.

UJT lerin çalışma prensipleri ; Ujt ( UNIJUNCTION TRANSISTOR ) lerin iletken olmasını sağlamak için, emiter ve beyz1 uçlarını doğru polarize, Emiter, beyz2 uçlarını ters polarize etmek gerekir. Emiter ucuna [ + ], Beyz1 ucuna [ - ] ve Beyz2 ucuna da [ + ] uygulandığında, Beyz2'den Beyz1'e doğru geçen IB akımı RB2 direnci üzerinde VRB2 ve RB1 direnci üzerinde de VRB1 gerilimleri oluşur. Ayrıca Emiter ve Beyz1 uçlarına uygulanan gerilime de VEB1 tanımı verilir. UJT lerin yalıtımda ya da iletimde olma durumları, VRB1 ile VEB1 arasındaki bağlantıya göre değişir. 

• VEB1 gerilimi, VRB1 geriliminden küçük ise, UJT yalıtım durumunda dır. 
• VEB1 gerilimi, VRB1 gerilimine eşit ise, UJT yalıtım durumunda dır.
• VEB1 gerilimi, VRB1 geriliminden büyük ise, UJT iletkendir.

İlginizi çekebilir : Tristörler ( SCR ) bağlantısı, uç tespiti, sağlamlık kontrolü

UJT lerin Çalışma Devresi

Üst Şemada : Emiter ayağından beyz1 ayağına doğru IE akımı geçer.  VEB1 gerilimi, VP tepe gerilimine ulaştığında IE akımı UJT yi iletim durumuna geçirir. Ve bu iletim durumu, UJT lerin yalıtım noktası olan VV ( vadi gerilim )'ne kadar sürer. Bu durumu karakteristik eğride daha net görebiliriz. ;

UJT lerin karakteristik eğrisi

UJT [ UNIJUNCTION TRANSISTOR ] 'ler anahtar, testere dişi jeneratörü, pals jeneratörü olarak osilatör zamanlayıcı devrelerinde, tristör ve triyak gibi elektronik anahtarlama elemanlarının tetiklemesinde kullanılırlar.

UJT OSİLATÖR DEVRESİ

UJT [ UNIJUNCTION TRANSISTOR ] SAĞLAMLIK KONTROLÜ VE UÇ TESPİTİ

UJT lerin sağlamlık kontrolü için, Avometre ile direnç kademesinde yapılacak ölçümlerde ;

• Emiter ile beyz1 bacağı arasında yapılacak ölçümlerde bir yönde yüksek, diğer yönde düşük direnç ölçülür,
• Yine Emiter ile Beyz2 uçları arasında yapılacak ölçümde bir yönde düşür diğer yönde yüksek direnç ölçülür,
• Beyz1 ve Beyz2 arasında yapılacak ölçümlerde her iki yönde de düşük direnç yaklaşık olarak 5 ile 10 K Ω arası değerler görülür ise UJT sağlamdır.

UJT nin uçlarının tespiti için Avometre ile yapılacak ölçümlerde ;

• Bacaklar arasında yapılacak ikili ölçümlerde, her yöndede düşük direnç ölçümü gözlendiğinde, ölçülen grup Beyz1 ve Beyz2 grubu, geriye kalan uç ise Emiter ucudur.
• Emiter ucu tespit edilerek yapılan Emiter ile diğer bacakların ölçümlerinde,
• Emiter ile ölçümünde büyük direnç değeri gösteren bacak Beyz1 
• Emiter ile ölçümünde küçük direnç değeri gösteren bacek Beyz2 dir.

İlginizi çekebilir : Tristörler ( SCR ) bağlantısı, uç tespiti, sağlamlık kontrolü

Paylaş:

Etiketler:

teknik-kutuphane ujt devresi Ujt nedir ujt osilator devresi ujt sağlamlık kontrolü ujt uçlarının tespiti ujt unijunction

• Önceki
• Sonraki