Yeraltı Kablolarında Arıza Tespiti Nasıl Yapılır | Kablo Arıza Tespit Cihazları Nelerdir

Elektriksel sistemlerde, enerji ve verilerin aktarılması için kullanılan kablolama sistemlerinin çevre kirliliğinin önüne geçmek, hoş olmayan görüntüleri ortadan kaldırmak ve güvenliği sağlamak amacıyla yer altında barındırılması gerekir. Kilometrelerce uzunluğa ulaşabilen bu iletim sistemlerinde belirli bir noktada oluşan bir arıza sebebi ile tüm iletim hattını kazmak ya da kontrol etmek pek de kolay değildir. Bu sebeple arızanın oluştuğu noktayı tespit etmek, arızanın türünü bulmak ve direkt olarak bu noktaya müdahale etmek için oluşabilecek arızalar ve bu arızaların tespitinde kullanılabilecek yöntem ve cihazları beraber inceleyeceğiz. Yeraltı hatlarında zamanla oluşabilecek arıza türleri ; ..

Kablo damarları arasında kısa devreler, kablo zırhındaki deformeler yüzünden su alması, kablolarda herhangi bir sebep ile oluşabilecek hasarlar, kopmalar ve toprak üzerine kaçaklar dır. Meger cihazı, ohm metre, avometre gibi ölçü cihazları ile yapılan bu arıza tespit yöntemlerinde, arızanın türü ve oluştuğu noktayı tespit etmek bazı durumlarda hiç mümkün değilken bazı durumlarda ise ancak arıza türü tespit edilebiliyordu. Tespiti kolay olan bazı arızalar ve tespit yöntemleri ;

Yeraltı Kablolarında Bakım ve Onarım

Kısa Devre Arızası : Avometre ya da ohmmetre ile yapılabilecek bu arıza tespitinde, 

Avometre için kısa devre kontrol kademesi ( Buzzer ) ile bu testlerin nasıl yapılabileceğini inceleyelim..
1- Arızalı olan hattın diğer bağlı olduğu tüm hat ve alıcılardan bağlantısı kesilir. 
2- Kablonun her iki ucu için tüm damar uçları açık ve birbirine temas etmeyecek hale getirilir.
3- Avometre buzzer kademesinde ( Sesli sinyal kademesi ), kablo damarları arasında ikişerli gruplar halinde ölçümler yapılır. Sinyal alınmadığı sürece kabloda kısa devre olmadığı varsayılır. Burada bilinmesi gerekenlerden biri kablo damarlarından biri ya da birkaçında kopukluk var ise yine sinyal alınamayacağı ve yanlış tespit yapılabileceğidir. 

Ohm Metre için kısa devre kontrolü, 

1. Arızalı olduğu düşünülen hattın diğer tüm hat ve alıcılar ile bağlantısı kesilir.
2. Kablonun her iki ucu için tüm damar uçları açık ve birbirine temas etmeyecek şekilde ayarlanır.
3. Ohm metre ile kablonun bir ucundan damarlar arasında ikişerli gruplar halinde ölçüm yapılır. 
4. Arıza olmayan bir hatta, normal şartlar altında sonsuz direnç değeri okunması gerekir.
5. Eğer sonsuz olmayan daha küçük değerler okunuyor ise, hatta kısa devre olduğu anlaşılır.

Kısa Devre Arızası Tespiti

Kablo Damarlarında Kopukluk Arızası : Yukarıda avometre için kısa devre testlerini anlatırken, kablo damarlarında kopukluk olması durumunda kısa devre testinin de hatalı yapılmış olabileceğini söylemiştik.  Şimdi bu kopuklukları avometre buzzer kademesi ve ohm kademesi için inceleyelim.

Avometre Buzzer ( Sesli Sinyal ) Kademesi için kopukluk testleri ;

1. Arıza tespiti yapılacak hattın diğer hat ve alıcılardan ayrılması ve uçlarının temas etmeyecek şekilde ayrılmasından sonra..
2. Kablonun bir ucunda test etmek üzere ikişerli gruplar halinde şöntleme (birbirine temas ettirme-bağlama ) yapılırken
3. Diğer ucunda avometre probları şöntlenen kablo damarlarına temas ettirilir.
4. Bu temas esnasında test edilen iki damar için kopukluk söz konusu değil ise, buzzer sinyali net bir şekilde duyulacaktır.
5. Eğer iki damardan herhangi birinde kopukluk var ise ölçü aletinden herhangi bir sinyal sesi alınamayacaktır.
6. Bu işlemler gruplar halinde tüm damarlar için tekrarlandığında kabloda kopukluk hangi damarda olduğuda dahil olmak üzere tespit edilmiş olacaktır.

Avometre Ohm Kademesi için Kopukluk Testleri ; Ohm metre için yukarıda anlattığımız kısa devre kontrolleri avometre ohm kademesi içinde aynen geçerlidir. Ohm kademesinde yapılan kısa devre kontrollerinde sonsuz direnç değerleri ölçülüp kısa devre olmadığına kanaat getirildiğinde sıra kopukluk testlerine gelmiş demektir.

1. Ohm kademesinde yapılacak ölçümlerde buzzer kademesinde yapılan ölçümler gibi olacaktır.
2. Kablonun bir ucunda ölçü aleti ile ikişerli gruplar halinde ölçüm yapılabilmesi için
3. Karşı ucunda kablo damarlarının birbirine şöntlenmesi ( Birbirine bağlanması-köprülenmesi-kısa devre edilmesi ) gerekir. 
4. Bu şartlar altında yapılacak ölçümlerde eğer sonsuz direnç değerleri okunan bir grup olursa o grupta kopukluk olduğu anlaşılır. Ve damarlar değiştirilerek oluşturulan yeni gruplarda yapılan testler sonucunda hangi damarda kopukluk olduğu tespit edilir.
5. Eğer hiç bir grup için sonsuz direnç değerleri okunmuyor ise, kabloda kopukluk olmadığı anlaşılır.

Kopuk Arızası Testleri

Toprak Arızası Kaçağı : Sağlam kablolar için toprak ve iletken arasındaki direnç değeri sonsuz olmalıdır. Sonlu bir değer okunuyorsa o damarda toprağa temas var demektir..

Kablo Arıza Tespitinde Kullanılan Arıza Tespit Cihazları

Kablolardaki kısa devre arızası, kopukluk arızası ve topraklama arızası için yapılan testlerden sonra tespit edilen arızanın kablo üzerinde hangi noktada olduğunu tespit etmek de çok önemli ve zor bir iştir. Durumun daha net anlaşılması için örneklemeye çalışırsak, binlerce metre uzunluğundaki bir yeraltı kablosunda arızanın kopukluk ya da kısa devre olduğunu tespit ettik diyelim, bu arızanın hangi noktada olduğunu bilmezsek tüm hattı değiştirmek gerekebilir. Tabii bunu yapmak binlerce metre uzunluğundaki bir hat için hem çok fazla iş gücü hem de çok fazla maliyet oluşturacağından pek de mümkün değildir. Bu işlemi yapmak için eski sistemlerde kullanılan farklı yöntemler olsada, bu yöntemler hem çok fazla iş gücü gerektiren hem de hata payları yüksek yöntemlerdi. Gelişen teknoloji ile birlikte yeni nesil test cihazları hem arızanın türünü hemde kablo üzerinde yerini zahmetsiz ve hatasız olarak tespit edebilmektedir. Bu cihazları daha iyi anlayabilmek adına bir örnek daha verirsek ;

Örnek : 3km uzunluğunda bir enerji hattında yeraltında bir arıza olduğunu düşünürsek, arıza tespiti ve yerini bulmak için gerekli güvenlik önlemleri alındıktan sonra ( Enerjiyi kesme- diğer alıcı ve hatlarla olan irtibatı kesme vb. ) cihaz üzerine gerekli bağlantılar ve ayarlar yapıldığında, ölçüm işlemini gerçekleştiren cihaz bize Örneğin, arızanın 2850. metrede olduğunu ve kısa devre arızası olduğunu söyleyebilir. Aynı işlemler kablonun diğer ucundan yapıldığında ise vereceği sonuç 150. metre de ve kısa devre arızası olduğu dur.  Bu sonucu şöyle sağlamlayabiliriz. Hattın uzunluğu = 3000 m, ilk ölçümdeki arıza noktası = 2850. metre, diğer uçtaki arıza noktası = 150. metre buradan yola çıkarak ; 3000-2850 =  150 diye bir sağlama işlemi gerçekleştirilebilir. Anlatılan bu işlemi gerçekleştirmek için  TDR - 410 markalı cihaz kullanılır. Arızanın türü ve metresi belirlendikten sonra sıra arıza noktasına gitmeye geldi. Tabii bu işlemde söylendiği kadar basit olmayacaktır. Ama burada da teknoloji imdadımıza yetişiyor. Arıza noktasına gitmek için TW 8800 ve TW82 Markalı cihazlar yapacağımız işlemi kolaylaştırıyor. Bu cihazlar ile kablonun ucundan başlayarak mesafe ölçümü ile arıza noktasına gidilebilir. Tw 8800 ve TW82 markalı cihazlar yeraltındaki enerji hatlarını, enerji altında ya da enerjisiz durumda tespit edebilirler.

TDR-410

TDR-410 cihazı, çeşitli kablolar için arıza mesafesini ve arıza türünü tespit edebilen bir cihazdır. 
TDR-410 cihazının özellikleri :

1. Elektrik güç kabloları, bakır telekom kabloları, koaksiyel kabloların
2. Kablolama alt yapılarındaki arızanın türünü 
3. Arıza noktasını 
4. Kısa devre, kopmalar, nem ile oluşabilen hasarlar, ve diğer türdeki arızaları kablo empedansındaki değişimleri hesaplayarak tespit edebilir.
5. Bahsedilen bu tespitleri 4000 metreye kadar uzun hatlarda gerçekleştirebilir.

TDR-410 Cihazı Arıza Grafikleri ve Anlamları

TW-82 Cihazı: Bu cihaz ile sadece enerji altında olmayan hatlarda arama yapılabilir. Ve kablo takibi ile kopma noktası rahatça tespit edilebilir.

TW-82

Tw-82 Cihazının Özellikleri : 1- Bu cihaz tek frekansa sahiptir.
2- 3mt ye kadar derinliklerde okuma yapabilir.
3- Transmitter ve receiver  isimli iki parçadan oluşur
4- IP65 standartlarında dır. Nemli ve rutubetli ortamlarda sorun çıkarmaz.
Not : Bu cihaz arıza tespiti için kullanılmaz. Sadece kopuk kablolarda transmitter tarafından gönderilecek sinyalda düşüşler olduğu için takip sonucunda kopuk nokta tespitinde kullanılır. Ve TW-82 cihazları sadece enerjisiz kablolarda arama yapabilirler. 





TW-8800 Cihazı : 3 farklı frekans değerinde, 0,82 kHz  - 8,2 kHz - 82 kHz yan yana giden kablolardan bir ya da bir kaçını arayabilirsiniz. TW-8800 cihazları hem enerji altında hem de enerjisiz ortamda arama yapabilirler. Bu cihazda receiver ve transmitter parçalarından oluşur. TW-8800 ler ile aktif ve pasif arama yapılabilir.
Aktif Arama : Transmitter ve receiver birlikte kullanılırlar. Bu işlem yapılırken hatta enerji olmaması gerekmektedir. Transmitter tarafından gönderilen sinyal receiver tarafından algılanarak kablo aranır. 
Pasif Arama : Enerji altında yapılabilen bu arama, 50 - 60 Hz bandında arama yapılır. Bu arama türünde, elektrik güç kablolarını, ptt kablolarını ve kablolu Tv hatlarını izlemek mümkündür. 

TW-8800 Cihazı

Paylaş:

Etiketler:

tdr-410 tw-82 tw-8800 yer-alti-hatlari yeraltı arıza tespit cihazı yeraltı hatlarında arıza tespiti yuksek-gerilim

• Önceki
• Sonraki