Direnç Nedir ; Elektrik akımına karşı tepki - zorluk gösteren elektronik devre elemanlarına Direnç denir. Direnç değerinin yüksekliğine bağlı olarak iletkenden geçecek olan akım değeri artar ya da azalır. Bir başka deyişle ; direnç ne kadar fazla olursa geçecek olan akım o kadar düşer. Bu olay 1827 yılında Alman bilim adamı George Simon Ohm tarafından tespit edilmiştir. Direnç R harfi ile gösterilir ve birimi Ohm dur. Ohm ise omega sembolü ile ifade edilir ( Ω ) .
Direnç Çeşitleri ; Dirençler kendi aralarında ; Ayarlı dirençler , sabit dirençler , ortam etkili dirençler olmak üzere üç gruba ayrılırlar.
1- AYARLANABİLİR DİRENÇLER ; Ayarlı dirençler genel olarak potansiyometre , reosta ve trimpotlardan oluşurlar.
- Potansiyometreler ; Bazı devrelerde direncin çok sık değiştirilmesi gerekir,bu tür durumlarda ince ayar çubuğunun elle direnç değişimini gerçekleştirilmesine olanak sağlaması ve pratikliği sebebi ile potansiyometreler tercih edilen elektronik devre elemanlarıdır.
|
potansiyometre sembolü |
|
potansiyometre dış görüntüsü |
- Reostalar ; Reostaların en önemli özellikleri ve diğer ayarlı dirençlerden ayrılmasını sağlayan avantajı yüksek güçlü devrelerde kullanılabiliyor olmasıdır. Üzerinden yüksek akımlar geçebileceği gibi reostalarında direnç ayarı elle yapılabilmektedir. Ebat olarak büyük devre elemanlarıdır.
|
Reosta |
- Trimpotlar ; Devre direnci bir kaç sefer ayarlandıktan sonra bu ayarda sabit bırakılabilen devre elemanlarıdır.Direnç ayarları tornavida yardımı ile yapılabilir. Düşük güçteki bu elektronik devre elemanına sık rastlanır.
2- SABİT DİRENÇLER ; Ayarlanabilir dirençlerin aksine, direnç değerlerine müdahale edemediğimiz dirençlere Sabit dirençler denir. Bu direnç türünün hassasiyetleri oldukça yüksektir.
|
Sabit direnç sembolü 1 |
|
Sabit direnç sembolü 2 |
- Karbon Dirençler ; Toz halindeki karbon ve reçinenin ısıtılarak eritilmesi yolu ile elde edilen karbon dirençler 1 Ω dan 22M Ω ' a kadar üretilirler.Toz halindeki reçine ve karbon karışımındaki karbon miktarı direncin değerini belirler. Halen en yaygın kullanılan direnç türüdürler.
|
Karbon direnç |
- Telli Dirençler ; Telli dirençler hem ayarlanabilir hem de sabit olmak üzere iki türde üretilmektedirler. Bu dirençlerde sıcaklıkla direnç değerinin değilmemesi için nikel krom ve nikel gümüş kullanılır. Telli dirençler seramik gövde üzerine iki katlı sarılır ve üzerleri neme ve darbeye karşı verniklenir. Çok yer kaplaması, büyük güçte olanlarının ısınması ve tellerinin kopması gibi dezavantajları vardır.
|
Telli direnç |
- Entegre Dirençler ; Birden fazla direncin bir paket halinde bir araya getirilerek üretilmesiyle elde edilen dirençlerdir. Bu sebeple entegre ya da sıra direnç olarak adlandırılırlar. Bu direnç tipinde paket içerisindeki her direnç bir bacağından diğerine bağlı ve diğer bacağı serbest şekilde tasarlanmıştır. Entegre dirençlerde paket içerisindeki her direnç diğeri ile özdeştir.
|
Entegre Direnç |
- SMD ( yüzey montajlı ) Dirençler ; Yüzey montajı teknolojisi, devre elemanlarını direkt olarak yüzeye ( Devre kartına ) bağlamak için kullanılan teknolojidir. Smd dirençler yüzey montaj teknolojisine uyumlu en çok kullanılan analog devre elemanlarıdır.
|
Smd Direnç |
3- ORTAM ETKİLİ DİRENÇLER ; Ortam etkisi ile devreye giren direnç türüdür. Burada ortam kelimesi, ısı ve ışığı vurgulamaktadır. Işık etkili dirençler LDR ve Isı etkili dirençler (Termistörler) dir.
|
LDR |
- Işık Etkili Dirençler ; LDR dirençler ışığa duyarlı olarak genel bir anlatımla aydınlıkta az direnç, karanlıkta yüksek direnç gösteren devre elemanlarıdır. LDR ler, ışığa çok duyarlı olan CDS ( kadmiyum sülfür ) CDSE ( Kadmiyum selünür ) , silisyum , germanyum gibi maddelerden üretilirler.
- Isı Etkili Dirençler ; Isı etkili dirençler, negatif ısı katsayılı ve pozitif ısı katsayılı olmak üzere iki gruba ayrılırlar.
a) Negatif ısı katsayılı dirençler ( NTC ) ; NTC ler, üzerlerindeki sıcaklık arttıkça dirençleri azalan, sıcaklık düştükçe dirençleri artan termistörlerdir.
|
NTC Sembolü |
|
NTC dış görüntü |
b) Pozitif ısı katsayılı dirençler ( PTC ) ; Bu termistör türünde ise Ntc'nin aksine ısı arttıkça direnç artar ve ısı düştükçe direnc azalır.
|
PTC sembol |
|
PTC Dış Görüntü |
4- GERİLİM ETKİLİ DİRENÇLER ( VDR ) ; Varistör olarak bilinen bu dirençler uçlarına uygulanan gerilim ile ters orantılı olarak direnç seviyesi gösterirler. Genel olarak aşırı gerilimden korunmak ya da frekans kaymasını engellemek amacıyla kullanılırlar.
|
VDR sembol |
|
VDR dış görüntü |
Henüz Yorum Yapılmamış " Direnç Nedir | Direnç Çeşitleri Nelerdir | Direnç Nasıl Hesaplanır "
Yorumlarınız Bizim İçin Önemli
• Konunun Gelişmesi ve Sizden Sonrakilere Faydası Olması İçin Yorum Yapmaya Çekinmeyin.
• Yorum yapmak için bir google hesabınız yok ise, yorum satırının altındaki yorumlama biçiminden Adı/URL seçeneğini seçerek sadece adınızı yazarak yorum yapabilirsiniz.
• Ya da Anonim seçeneğini seçerek Adsız olarak yorum yapabilirsiniz.
•İstek, öneri, şikayet ya da sorularınıza en kısa sürede cevap verilecektir.